Series Mộc Song Ngữ – Bài 1:
Tại Sao Phải Học Tiếng Việt Ở Mỹ?

Có lần, trong giờ đọc tự do, Kiên ngồi ở góc thư viện trong lớp. Em vừa lên lớp 7, mới chỉ có một năm trong chương trình song ngữ tiếng Việt, đang lật cuốn truyện Doraemon. Một lúc sau, em bỏ sách xuống hỏi cô:

“Cô ơi, con biết nói tiếng Việt từ nhỏ, mà con chưa biết đọc sách hay viết dấu. Con nên làm gì với tiếng Việt bây giờ? Học tiếng Việt để làm gì, trong khi con đang sống ở Mỹ, và tương lai của con cũng ở đây? Con sợ mình đang lãng phí thời gian.”

Cô đang sắp xếp sách trên kệ, nghe em hỏi liền quay lại. Kiên sinh ra ở Mỹ, nhưng từ nhỏ bà ngoại và mẹ đã dạy em nói tiếng Việt. Mỗi tối em vẫn facetime với ông bà ở Sài Gòn, kể chuyện trường lớp, cuộc sống. Nhưng giờ thấy bạn bè học ngôn ngữ khác ở trường là tiếng Tây Ban Nha (Spanish), và em thì lựa chọn học lớp tiếng Việt, em mới thắc mắc về khả năng của mình.

“Con biết không,” Cô ngồi xuống bên cạnh Kiên, “tiếng Việt của con không phải là thứ thua kém đâu. Nó có thể giúp con trong tương lai đấy.”

“Giúp thế nào vậy Cô?”

“Có cái gọi là Mộc Song Ngữ – Seal of Biliteracy. Nó được gắn vào bằng tốt nghiệp trung học của con, công nhận con thành thạo cả tiếng Anh và tiếng Việt. Và nó còn được công nhận ở 50 Bang trên nước Mỹ nữa đó. Có nghĩa là con đi bất cứ trường high school nào ở bất cứ đâu trên nước Mỹ con cũng sẽ có dấu Mộc đó trong Học Bạ (Diploma) của con.”

Kiên mở to mắt. “Thật không Cô?”

Cô kể cho em nghe về anh Lạc – giờ anh đang học lớp 11 và song song đại học (Running Start) rồi, thỉnh thoảng về thăm lớp Cô.

“Anh Lạc kể với Cô rằng Mộc Song Ngữ giúp anh vào được làm thực tập ở Seattle Aquarium, là 5 người được nhận trong 100 người nộp đơn, được học đại học với điểm tốt và có học bổng nữa.”

Kiên ngồi yên lặng một lúc, rồi nói: “Con nên làm gì với trình độ tiếng Việt của con bây giờ? Làm sao để đạt được cái Seal đó?”

“Đầu tiên,” Cô chỉ vào kệ sách tiếng Việt, “con cần đọc nhiều sách tiếng Việt hơn. Không chỉ Doraemon đâu, còn nhiều thể loại khác nữa Cô có trong lớp này. Thứ hai, con cần hiểu rõ hơn về bài thi tiếng Việt để đạt được Mộc Song Ngữ này. Con sẽ có cơ hội thi lần đầu miễn phí ở trường khi con lên lớp 8. Đa số các trường có chương trình song ngữ con sẽ được thi vào lớp 8. Còn các trường khác sẽ thi ngôn ngữ gia đình (home language) khi con bắt đầu vào Trung học High School.”

“Tuần sau trong giờ tiếng Việt Cô sẽ kể thêm cho con và cả lớp nghe về những lợi ích cụ thể nhé.”

Tiếp theo, Bài 2: Mộc Song Ngữ thực sự có ích gì?